ΑΛΙΝΤΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: «ΚΑΡΒΟΥΝΙΑΡΗΔΕΣ»

Πολύτιμο απόκτημα αυτό το διαμάντι στην φιλμογραφία του ελληνικού ντοκιμαντέρ. Στη σύντομη διάρκειά του πραγματοποιείται μια πλήρης κοινωνική και εθνογραφική παρουσίαση των συνθηκών λειτουργίας ενός πανάρχαιου επαγγέλματος όπως αυτό των παρασκευαστών του ξυλοκάρβουνου στα βουνά της Ελλάδας όπου βρίσκεται η πρώτη ύλη τους.
Παρά τα λιτά μέσα της κατασκευής της ταινίας, είναι η πυκνή (και ουσιαστική) κινηματογραφική «γραφή» της και κυρίως η δίχως παρέκκλιση προσήλωση του σκηνοθετικού βλέμματος πάνω στην ιστορικό-κοινωνική διάσταση του θέματος και αυτό χωρίς καμιά παραχώρηση σε ηθογραφικού χαρακτήρα γραφικότητες. Και είναι αυτός ο δωρικός τρόπος που διατηρούν τους «Καρβουνιάρηδες» αρντίδωτους στο χρόνο.
Η Αλίντα Δημητρίου αφήνει αχειραγώγητη από σχολαστικές παρεμβάσεις τη ροή της αφήγησης – με μοναδική εξαίρεση τρεις στιγμιαίες στατιστικές αναφορές στο πρώτο μέρος της ταινίας – βάζοντας έτσι τον θεατή, χωρίς διαμεσολάβηση, άμεσα στο γιατί αυτή η ταινία, η οποία βρίσκει το επάγγελμα της παρασκευής και της εμπορίας του ξυλοκάρβουνου σε κρίση λόγω της ραγδαίας υποκατάστασής του από φωτιστικό πετρέλαιο. Η εκπληκτική σκηνή του γεύματος στο πρόχειρο καλύβι του (οικογενειακής σύνθεσης) συνεργείο. Ο διάλογος που ξετυλίγεται στη διάρκεια του φαγητού αποκαλύπτει, στη διαλεκτική του μορφή, την ανασφάλεια, το άγνωστο μέλλον τον παρασιτισμό των εμπόρων αλλά ταυτόχρονα αποτελεί μάθημα πολιτικής οικονομίας.
Εκεί όμως που η ταινία αποκτά άπεφθη κινηματογραφική ποιητικότητα είναι οι πανέμορφες σκηνές των καρβουνιάρηδων στη διάρκεια της δουλειάς τους. Με κοφτές, αδρές λέξεις, άφθονο ιδρώτα, όλοι, γυναίκες, άντρες και παιδιά, ίσοι και αξεχώριστοι στον κάματο. Το φυσικό περιβάλλον τους αφομοιώνει σαν δικό του λειτουργικό κομμάτι. Τόσο ο ρεαλισμός όσο και η ποίηση της ταινίας οφείλουν πολλά στην έξοχη πλαστικότητα της ασπρόμαυρης φωτογραφίας. Κάθε έπαινος στον νεαρό τότε Δημήτρη Βερνίκιο για τη συμμετοχή του σ’ αυτό το επίτευγμα.