ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Δείτε εδώ την πλήρη φιλμογραφία του
Δείτε εδώ την πλήρη βιβλιογραφία του

Ο ποιητής και σκηνοθέτης Λευτέρης Ξανθόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 18 Φεβρουαρίου 1945. Σπούδασε στην Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1963-1969), χωρίς να δώσει πτυχιακές εξετάσεις. Το διάστημα     1965-1969 και 1971-1972 εργάζεται ως υπάλληλος, στην Ελληνική Τράπεζα Βιομηχανικής Αναπτύξεως (ΕΤΒΑ). Στην Αγγλία ολοκληρώνει σπουδές κινηματογράφου (1972-1976), στη σχολή The London Film School. 

Τον Ιανουάριο του 1967 ποιήματά του βραβεύονται στον Γ’ Πανελλήνιο Ποιητικό Διαγωνισμό του φοιτητικού περιοδικού των δημοκρατικών δυνάμεων Πανσπουδαστική. Η κριτική επιτροπή του διαγωνισμού αποτελείται από τους ποιητές Νίκο Γκάτσο, Γιάννη Ρίτσο και Νικηφόρο Βρεττάκο.

Το 1972 και μετά την εκπλήρωση της στρατιωτικών του υποχρεώσεων     (1969-1971), παραιτείται από την ΕΤΒΑ, εγκαταλείπει τις σπουδές Νομικής στο πτυχίο και αναχωρεί από την Ελλάδα. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, ταξιδεύει συνεχώς και ζει σε διάφορες χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης.

Δουλεύει σε διαφορετικά επαγγέλματα με κυριότερο του βιομηχανικού εργάτη στη Δυτική Γερμανία, του ελαιοχρωματιστή, κηπουρού, χειριστή σκηνικών θεάτρου στο Λονδίνο, υπάλληλου αρχιτεκτονικού γραφείου στο Αμβούργο, φωτογράφου, μακετίστα κ.ά.

Τον Μάιο του 1972, και λίγο πριν την αναχώρησή του από την Ελλάδα, εκδίδεται στην Αθήνα η πρώτη του ποιητική συλλογή με τον τίτλο Αντίψυχα. Ο κριτικός λογοτεχνίας Τάσος Λιγνάδης σημειώνει στον πρόλογό του, στην ετήσια έκδοση Χρονικό 1972 του Ασαντούρ Μπαχαριάν: «Για πρώτη φορά εμφανίζονται οι [...] καθώς και ο Λευτέρης Ξανθόπουλος. Ο τελευταίος μάλιστα αποτελεί σημαντικότατο πρώτο φανέρωμα και αισθάνομαι ικανοποίηση που το εισηγούμαι». 

Στο κριτικό σημείωμα που ακολουθεί, ο Λιγνάδης επισημαίνει: «Δεν νομίζω ότι υπάρχει για τον αναγνώστη της συλλογής Αντίψυχα, ανάγκη ιδιαίτερης ικανότητας και προσπάθειας, για να αντιληφθεί και να ομολογήσει πως βρίσκεται μπροστά σε μια κυριολεκτικά ουσιαστική και άμεση ποίηση. Εκείνο που προξενεί αμέσως εντύπωση και αιφνιδιάζει είναι η ικανότης της μεταφοράς και της αφαιρέσεως κατά τρόπο που σπάνια συναντάμε στη σύγχρονη ποίηση. Φράση συνοπτική, λιτή έκφραση, εικόνα διαυγής, ιδέες που ακτινοβολούν από φως σ’ ένα λόγο φιλτραρισμένο, κεκαθαρμένο από το περιττό κόσμημα. Η όλη τεχνοτροπική αντίληψη αποπνέει μια εικαστικότητα. Με ελληνικά υλικά, αδρές πινελιές σε ασβέστη, πλαστούργηση σαν σε πηλό του λόγου, σου δίνεται άμεση η αίσθηση όχι μόνο της οράσεως αλλά και της αφής...»  

Σε έρευνα της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ (22.12.1982), ο κριτικός Αλέκος Αργυρίου περιλαμβάνει τα Αντίψυχα (β΄ έκδ. 1982), στα σημαντικότερα ποιητικά βιβλία της χρονιάς. 

Με το τέλος των σπουδών του στη σχολή κινηματογράφου στο Λονδίνο, ο Ξανθόπουλος δηλώνει την παρουσία του στο 17ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με το ντοκιμαντέρ Ελληνική Κοινότητα Χαϊδελβέργης (1976), γυρισμένο στους χώρους των ελλήνων μεταναστών εργατών (γκάσταρμπάιτερ) στη Δυτική Γερμανία, το οποίο και θα αποτελέσει το πρώτο μέρος της βραβευμένης τριλογίας ταινιών ντοκιμαντέρ με θέμα την ελληνική διασπορά. Θα ακολουθήσουν οι ταινίες: Ο Γιώργος από τα Σωτηριάνικα (1978) καί Στα Τουρκοβούνια (1982). 

Τον Οκτώβριο του 1977, η ταινία Ελληνική κοινότητα Χαϊδελβέργης προβάλλεται από το γερμανικό κανάλι SWF3 στην εκπομπή Zu Gast. Την επόμενη χρονιά η εκπομπή αναμεταδίδεται από το εθνικό δίκτυο ARD και στη συνέχεια βραβεύεται με το πρώτο βραβείο για το καλύτερο περιφερειακό πρόγραμμα της Γερμανικής Τηλεόρασης (SWF3).

Το 1979, μεταφράζει και προλογίζει το βιβλίο των John Berger και Jean Mohr  Ο Έβδομος Άνθρωπος, μια μαρτυρία για τη ζωή του μετανάστη - εργάτη στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Το βιβλίο κυκλοφορεί την ίδια χρονιά από τις εκδόσεις Καστανιώτη. 

Για την τηλεόραση της ΕΡΤ και της ΥΕΝΕΔ (ΕΡΤ-2) καθώς και για το Υπουργείο Γεωργίας και Υπουργείο Πολιτισμού, σκηνοθετεί από τις αρχές του 1981, που επιστρέφει οριστικά στην Ελλάδα, και για τα επόμενα χρόνια, μεγάλο αριθμό ντοκιμαντέρ για τις εκπομπές: Παρασκήνιο, Ανοιχτά θέματα, Περισκόπιο, Η ΕΡΤ στη βόρεια Ελλάδα, Τέχνη και Πολιτισμός, Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα, Μουσικά αφιερώματα, Χρώματα κ.ά.

Το 1981 εκδίδεται η δεύτερη ποιητική του συλλογή με τίτλο Περιπέτειες πλανόδιου σωματοφύλακα ονείρων. Από την Νέα Υόρκη, ο ποιητής της Τρίτης Λεωφόρου Νίκος Σπάνιας, καταθέτει τις εντυπώσεις του στην εφημερίδα της ομογένειας Εθνικός Κήρυξ, της 21-03-1982: «Με μια συγκλονιστική λιτότητα ο ποιητής Λευτέρης Ξανθόπουλος κατακτά τον αναγνώστη. Γράφει με μια αξιόλογη συγκρότηση, χωρίς σοβαροφάνεια, χωρίς ρητορεία, χωρίς λεξιθηρία. Συγκινητικός και αξιοπρεπής ξεδιπλώνει το μίτο των εμπειριών του και ο ποιητικός του λόγος έχει τη ζεστασιά  μιας φιλικής κουβέντας». 

Η συλλογή Περιπέτειες..., συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα ποιητικά βιβλία που εκδόθηκαν την ίδια χρονιά, σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποιεί η ετήσια έκδοση ΧΡΟΝΙΚΟ ’82 και στην οποία απαντούν, ανάμεσα σε άλλους οι Κώστας Γεωργουσόπουλος, Δ. Ν. Μαρωνίτης, Αλέκος Αργυρίου, Θανάσης Νιάρχος και Σπύρος Τσακνιάς. 

Το 1983 σκηνοθετεί για το Υπουργείο Πολιτισμού το ντοκιμαντέρ Επί Κολωνώ, σε σενάριο Θανάση Σκρουμπέλου, με το οποίο συμμετέχει την ίδια χρονιά, εκτός συναγωνισμού, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Την αμέσως επόμενη χρονιά η ταινία προβάλλεται στο επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ της Ουψάλα στην Σουηδία. 

Το 1984 σκηνοθετεί για την ΕΡΤ την τηλεταινία Ο Γάμος, από το ομότιτλο διήγημα του Δημήτρη Νόλλα, με πρωταγωνιστές τον Δημήτρη Καταλειφό και την Πέμη Ζούνη.

Στο ντοκιμαντέρ του 1988 με τίτλο Διαδρομές - Παύλος Ζάννας, αποτυπώνεται ο εναργής και άμεσος προφορικός λόγος του σύγχρονου διανοητή, συγγραφέα, μεταφραστή του Μαρσέλ Προυστ και πρωτοπόρου του κινήματος των κινηματογραφικών λεσχών στην Ελλάδα, Παύλου Ζάννα (1929-1989).

Το 1988 εκδίδεται το τρίτο ποιητικό του βιβλίο με τίτλο Το Κόκκινο δωμάτιο, για το οποίο ο κριτικός λογοτεχνίας Βαγγέλης Χατζηβασιλείου σε κείμενό του στην εφημερίδα Αυγή της 28-05-1989 με τίτλο Σύγχρονος ποιητικός λόγος, παρατηρεί: «Το Κόκκινο Δωμάτιο δείχνει ότι η παρατεταμένη σιωπή ενός δημιουργού (ο οποίος από την άποψη των δημοσιεύσεων κινείται στο περιθώριο των ποιητικών πραγμάτων) μπορεί να έχει γόνιμο και ερεθιστικό αποτέλεσμα. Ο Λευτέρης Ξανθόπουλος, πέρα από τις άλλες καλλιτεχνικές του δραστηριότητες διαθέτει όχι μόνο ποιητική στόφα αλλά και ποιητικό λόγο ζωντανό και σύγχρονο». 

Ο ποιητής και κριτικός Ηλίας Κεφάλας, γράφοντας στο περιοδικό Διαβάζω, (τ. 215/10-05-1989) συνοψίζει: «Το Κόκκινο Δωμάτιο είναι μια καταγραφή των σιωπηλών φωνών που υψώνονται μέσα μας, όταν το άλγος του παρόντος ζητάει να εκφραστεί σε μια λυρική σύμπτυξη με το άχθος του παρελθόντος. Ο Ξανθόπουλος καλλιεργεί τη σιωπή του προσδίδοντάς της μια μυστηριακή γονιμότητα για την εκμαίευση του άρρητου και του μακρινού».

Τέλος, ο ποιητής και δοκιμιογράφος Κώστας Τσιρόπουλος, στο περιοδικό Ευθύνη, (τ. 208/1989) υπογραμμίζει: «Η ποιητική φωνή του Λευτέρη Ξανθόπουλου δεν έχει απαλειφθεί από τη μνήμη μας. Ο ποιητής ξέρει να λαξεύει στίχους ζωντανούς, ανασπασμένους από τα κατώγια της ύπαρξής του και να τούς ανυψώνει σε ένα φως γλώσσας με λέξεις λίγες, τελεσφόρες, συχνά αιματηρές κι έναν τρόπο γραφής της γενιάς του, νόμιμο μίγμα συγκρατημένου σε όρια λυρισμού και υπερρεαλιστικής αμεσότητας. Το Κόκκινο Δωμάτιο έχει ποιήματα που τα θυμάται κανείς».

Το 1991 σκηνοθετεί για το γαλλικό τηλεοπτικό κανάλι La Sept (ARTE) το 45λεπτο ντοκιμαντέρ La Culture Populaire dans le Cinema Grec, (Ο λαϊκός πολιτισμός στον Ελληνικό Κινηματογράφο). Για τον τηλεοπτικό σταθμό Antenna σκηνοθετεί επεισόδια της σειράς Ανατομία ενός Εγκλήματος (1993-1994), σε παραγωγή Frenzy-Films.

Ανάμεσα στις δουλειές του στο ντοκιμαντέρ, το είδος που υπηρετεί συνειδητά και με απόλυτη ακρίβεια, περιλαμβάνονται οι ταινίες: Ποιός είναι ο τρελός λαγός (1993), για την σειρά της ΕΡΤ «Τα λόγια της πόλης» και Κληρονόμος πουλιών (2004), δύο πορτρέτα του ποιητή Μίλτου Σαχτούρη, καθώς και Σκοτεινός συνωμότης (1998), πορτρέτο του ποιητή Μιχάλη Κατσαρού όπως και Ο Κήπος με τ’ αμέτρητα παράθυρα (2005), πορτρέτο του ποιητή και ζωγράφου Νίκου Εγγονόπουλου, τα τρία τελευταία για την εκπομπή της Cinetic, «Παρασκήνιο» (ΕΤ-1).

Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ (feature documentary) Καλή πατρίδα, σύντροφε (Beloiannisz), 1986, γυρίστηκε το 1985 στο χωριό των πολιτικών προσφύγων Μπελογιάννης στην Ουγγαρία και τιμήθηκε στο 39o Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λοκάρνο στην Ελβετία με ειδική τιμητική διάκριση «...για την ακεραιότητα και την γενναιοδωρία στην αντιμετώπιση του θέματος και την καθαρότητα της κινηματογραφικής της γραφής». 

Η ταινία βραβεύτηκε στο 27ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1986, με τα βραβεία σκηνοθεσίας για πρωτοεμφανιζόμενο σκηνοθέτη και μουσικής (Ελένη Καραΐνδρου). Η διευρυμένη τηλεοπτική εκδοχή με τη μορφή της mini-series (ενιαίο έργο, 3 επεισόδια Χ 45 min), προβλήθηκε από την τηλεόραση της ΕΡΤ.

Η επόμενη μεγάλου μήκους ταινία του με τίτλο Ο Δραπέτης (1991) επιλέχτηκε και προβλήθηκε στο 44ο Φεστιβάλ των Καννών, στην παράλληλη εκδήλωση La Quinzaine des Realisateurs (Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών) ως επίσημη ελληνική συμμετοχή. Στο 32ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1991, τιμήθηκε με τα βραβεία: Φωτογραφίας (Ανδρέας Σινάνος), Μουσικής (Νίκος Κυπουργός) και β΄ Ανδρικού ρόλου (Γιώργος Νινιός).

Τον Απρίλιο του 1996, η ταινία του Ο Δραπέτης, με τον γαλλικό τίτλο Le Montreur d’ Ombres (αγγλ. Master of the Shadows) προβάλλεται στο εμπορικό κύκλωμα στη Γαλλία και συναντά εξαιρετική αποδοχή τόσο από τον γαλλικό τύπο όσο και από το κοινό, συμπληρώνοντας 15 εβδομάδες συνεχούς προβολής, μόνο στο Παρίσι.

Το ενιαίο έργο, συνολικής διάρκειας 3½ ωρών προβλήθηκε την ίδια περίοδο με την μορφή της μίνι σειράς (5 επεισ. Χ 45 min) από τον τηλεοπτικό σταθμό Mega και αργότερα προβλήθηκε από την κρατική τηλεόραση. Τον Απρίλιο του 2001 η ταινία αναμεταδόθηκε από το γαλλικό συνδρομητικό κανάλι TPS.

Το 1982 επανεκδίδεται η ποιητική του συλλογή Αντίψυχα από τις εκδόσεις Ανδρομέδα. Ο Βασίλης Καλαμαράς, σε κριτικό του σημείωμα στο περιοδικό Διαβάζω (Ιούλιος 1982) τονίζει: «Στην ποιητική συλλογή τού Ξανθόπουλου θα έδινα τον τίτλο εξαγορά, γιατί αυτό που ταλανίζει και προκαλεί φόβο στον ποιητή είναι ο θάνατος. Εμμένει να εξαγοράσει με χίλιους δυο τρόπους την αγωνία που αποφέρει το αίσθημα της φυγής από έναν υπάρχοντα - οριοθετημένο κόσμο, στον άκρατο σιωπής και ακινησίας. Χρησιμοποιεί τη φύση σαν σύμβολο αιωνιότητας μεταθέτοντας στη γεωγραφία της το κενό της ύπαρξης. [...] Αν φέρουμε στη μνήμη μας τις σκέψεις του Αντρέ Μπρετόν για τα ορυκτά άλατα, εκεί νομίζω, εντοπίζεται η σύλληψη του ποιητή.» 

Οι ταινίες του Λευτέρη Ξανθόπουλου παρουσιάζονται στις μεγαλύτερες διεθνείς κινηματογραφικές εκδηλώσεις (Κάννες, Λοκάρνο, Μόναχο, Μόντρεαλ, Τόκιο, Μονπελιέ, Ταϊβάν, Βρυξέλλες, Μάνχαϊμ, Ίστανμπουλ, Βιέννη, Χάϊφα, Νόβι-Σαντ, Λευκωσία κ.α.), επαινούνται ιδιαίτερα από την διεθνή κριτική και αποσπούν βραβεία, διακρίσεις και επαίνους. Ιδιαίτερα αυτές που προβλήθηκαν στα Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και Δράμας (από το 1976 που βραβεύτηκε η Ελληνική κοινότητα Χαϊδελβέργης μέχρι σήμερα) έχουν συγκεντρώσει περισσότερα από 20 βραβεία και τιμητικές διακρίσεις σε όλους τους τομείς σκηνοθεσίας παραγωγής και επί μέρους συντελεστών καθώς και κρατικά βραβεία ποιότητας τόσο από τις επίσημες κριτικές επιτροπές όσο και από τις επιτροπές της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (Π.Ε.Κ.Κ.), το Υπουργείο Πολιτισμού και της Ένωσης Τεχνικών Ελληνικού Κινηματογράφου Τηλεόρασης (Ε.Τ.Ε.Κ.Τ.).

Ο Λευτέρης Ξανθόπουλος έχει τιμηθεί για το σύνολο του κινηματογραφικού του έργου, καθώς και για τη συμμετοχή του στην υπόθεση του Παράλληλου Κυκλώματος διανομής ταινιών και του κινήματος των Κινηματογραφικών Λεσχών, από πολιτιστικά ιδρύματα, δημοτικές επιχειρήσεις, εκπαιδευτικά ιδρύματα, το Φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους Δράμας, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, την Π.Ε.Κ.Κ. καθώς και την Ομοσπονδία Κινηματογραφικών Λεσχών Ελλάδας (Ο.Κ.Λ.Ε.).

Τιμητικές εκδηλώσεις και αφιερώματα στις ταινίες του, έχουν γίνει από ελληνικά και ξένα πολιτιστικά ιδρύματα και εκδηλώσεις (Γαλλικό Ινστιτούτο Αθήνας και Θεσσαλονίκης, Goethe Institut Αθήνας και Θεσσαλονίκης, Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, Φεστιβάλ Γαλλικού Ινστιτούτου «Κινηματογράφος και πραγματικότητα», Ελληνικό Φίλμφόρουμ Μονάχου, Immigration Toronto, Canada κλπ).

Οι ταινίες του για την Ελληνική Διασπορά έχουν αποτελέσει αντικείμενο μελέτης, άρθρων, σχολίων, συγγραμμάτων και πανεπιστημιακών διατριβών. Η ταινία του Ο Δραπέτης διδάχτηκε σε σεμινάρια σεναρίου στις σχολές κινηματογράφου του Μονάχου και National Film School στο Λονδίνο.

Το 1988, με υποτροφία του αμερικανικού ιδρύματος The Academy for Educational Development και στα πλαίσια του Προγράμματος International Visitor Program – The American Film, μετεκπαιδεύτηκε στις τάσεις και τις τεχνικές του σύγχρονου κινηματογράφου, στα μεγαλύτερα στούντιο των ΗΠΑ (Λος Άντζελες, Σαν Φραντσίσκο, Βόρεια Καρολίνα, Νέα Υόρκη κ.ά).

Το 1995 εκδίδεται το τέταρτο βιβλίο του με τίτλο Σήκωσε το κεφάλι σου πατέρα, για το οποίο ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου γράφει στο περιοδικό Εντευκτήριο, (τ. 31, Καλοκαίρι 1995): «Τα επίθετα απουσιάζουν σχεδόν εξ ολοκλήρου, τα ουσιαστικά αποτελούν ισχυρή ρηματική ενέργεια, τα σχήματα του απροσδόκητου πολλαπλασιάζονται και η λειτουργία του εσωτερικού μονολόγου παίρνει την όψη ενός αποδραματοποιημένου και λελογισμένου παραληρήματος, που αποδίδει γυμνές και αποσταγμένες τις κατά κανόνα κλονισμένες (στο ιδεολογικό αλλά και στο ηθικό ή υπαρξιακό πεδίο) διαθέσεις του ποιητικού εγώ. Κάθε ποίημα ταυτίζεται με ένα συμπυκνωμένο σύνολο σημασιών, οι οποίες προκαλούν αμέσως τη διανοητική και συγκινησιακή κινητοποίηση του δέκτη, στο αδιάκοπο παιχνίδι με τις αντανακλάσεις, που σχηματίζονται σε έναν καθρέφτη πολλαπλών ιριδισμών».  

Από το 1995 ο Ξανθόπουλος διδάσκει σε ανώτερες σχολές Δραματικής Τέχνης, στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και σε εργαστήρια θεατρικών σπουδών το μάθημα του Κινηματογράφου και της Υποκριτικής στον Κινηματογράφο. 

Κατά καιρούς συμμετείχε σε σεμινάρια και έχει παραδώσει μαθήματα και διαλέξεις σε ομάδες, συλλόγους και μέλη κινηματογραφικών λεσχών για την ιστορία της ταινίας μικρού μήκους, την ιστορία την ανάπτυξη και τις προοπτικές των κινηματογραφικών λεσχών στην Ελλάδα καθώς και τον ρόλο του εμψυχωτή (animateur) στο Παράλληλο Κύκλωμα Διανομής.

Το 1996 παρακολούθησε με υποτροφία σεμινάριο για το θέατρο, στο εκπαιδευτικό ίδρυμα Salzburg Seminar της Αυστρίας με δάσκαλο τον Άρθουρ Μίλλερ. Το θέμα του σεμιναρίου ήταν: Η δύναμη του θεάτρου (The power of theatre: artistry, entertainment and social commentary).

Το 1999 εκδίδεται από τις εκδόσεις Λιβάνη το αφήγημά του Άγγελος των πρώτων ημερών, για το οποίο, ανάμεσα στα άλλα, γράφτηκαν και τα εξής: 

«Ο Ξανθόπουλος δεν γύρισε ταινία και προτίμησε να γράψει ένα πολύ καλό βιβλίο γιατί η Καβάλα που περιγράφει είναι τόσο έντονη από στοιχεία που δεν απεικονίζονται, όπως οι μυρωδιές, που κατά τη γνώμη μου, σωστά προτίμησε τον Λόγο» (Βασίλης Βασιλικός, 4 Τροχοί, Φεβρ. 2000). 

«Σφιχτό και στέρεο αφηγηματικό πλαίσιο, πλούσια και αδρά τονισμένες αισθήσεις και το κυριότερο, σωστά υπολογισμένες δόσεις συγκίνησης, που βάζουν αμέσως τον αναγνώστη στο κλίμα...» (Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Ελευθεροτυπία, 19. 03. 2000). 

«Ο Ξανθόπουλος έστησε μια αχανή τοιχογραφία μνήμης, μία τράπεζα συγγνώμης και μια κολυμπήθρα ανάτασης. Ο παιδικός του κόσμος γίνεται μία κοινή πατρίδα» (Νίκος Βατόπουλος, Η Καθημερινή,  20. 09. 2000).

Η ποιητική του συλλογή με τον τίτλο Γιατί οι γυναίκες δεν αγαπούν τη βροχή, που εκδίδεται το 2002, υπήρξε υποψήφια για το βραβείο Ποίησης 2003 του περιοδικού Διαβάζω.   

Τον Φεβρουάριο του 2002 πραγματοποιείται ημερίδα στο Υπουργείο Εξωτερικών (Υπηρεσία Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου) με θέμα: Πραγματικότητα και μύθος στο καλλιτεχνικό έργο του Λευτέρη Ξανθόπουλου. Συμμετέχουν με εισηγήσεις τους μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας καθώς και άνθρωποι των γραμμάτων και της τέχνης. Τα πρακτικά του Συνεδρίου συγκεντρώνονται σε τόμο και εκδίδονται, με τον ίδιο τίτλο, από τις εκδόσεις Παπαζήση, το 2003 στη σειρά «Η μαρτυρία της κινηματογραφικής εικόνας».  

Περισσότερα για τον Ξανθόπουλο και το έργο του στις εκδόσεις: Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας, Πατάκης 2007, Η μετανάστευση στον κινηματογράφο (συλλογικό) Παπαζήσης 2004, Κων/νος Μπλάθρας, Φώτα, ήχος, πάμε, Μαΐστρος 2003, Χρυσάνθη Σωτηροπούλου, Κινούμενα τοπία, Μεταίχμιο 2001, Χρυσάνθη Σωτηροπούλου Η διασπορά στον Ελληνικό Κινηματογράφο, Θεμέλιο 1995. 

Ο Λευτέρης Ξανθόπουλος έχει δημοσιεύσει κείμενα και άρθρα στις εφημερίδες Τα Νέα και Ελευθεροτυπία και στα περιοδικά Αντί, Σύγχρονος Κινηματογράφος, Η Λέξη, Εντευκτήριο, Ευθύνη, Νέα Εστία, Σκαπτή Ύλη, Τραμ, Διαβάζω, Υπόστεγο, Οδός Πανός, Αντι-Κινηματογράφος, Νέα Συντέλεια, Το Δέντρο, Πλανόδιον, Μανδραγόρας κ.ά. Το ποίημά του με τον τίτλο Χρονικό, από την συλλογή Αντίψυχα ανθολογείται στο αναγνωστικό «Νεοελληνική Λογοτεχνία» της Β’ Γυμνασίου (Ο.Ε.Δ.Β. α΄ 2006). 

Υπήρξε μέλος κριτικών και προκριματικών επιτροπών στα Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Δράμας, Oberhausen Δυτ. Γερμανίας, Διεθνές Φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Καλαμάτας, Eco Φέστιβαλ, Φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Χαλκίδας, Altin Koza, Adana Τουρκία κ.ά. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Φοιτητικής Κινηματογραφικής Λέσχης Αθηνών (ΦΚΛΑ 1963-1967).

Από το 1989 ως το 2007 προσέφερε τις υπηρεσίες του, κατά διαστήματα ως διευθυντικό στέλεχος στον τομέα του προγράμματος στην ιδιωτική (Mega) και δημόσια τηλεόραση (ΕΡΤ).

Ο Λευτέρης Ξανθόπουλος έχει δημοσιεύσει τα παρακάτω βιβλία:

* Αντίψυχα, Αθήνα 1972 και β’ Ανδρομέδα, 1982

* Περιπέτειες πλανόδιου σωματοφύλακα ονείρων, Νεφέλη, 1981

* Το κόκκινο δωμάτιο, Παρασκήνιο, 1988

* Σήκωσε το κεφάλι σου πατέρα, Δελφίνι, 1995

* Η ορμή του νερού και των υδάτων, (εκτός εμπορίου), Στιγμή, 1998

* Άγγελος των πρώτων ημερών, (πεζό), Λιβάνης, 1999

* Γιατί οι γυναίκες δεν αγαπούν τη βροχή, Κέδρος, 2002

* Η Έβδομη βροχή, Γαβριηλίδης 2010

* Γάτες αλλού, (μικρές ιστορίες) Γαβριηλίδης 2011

* Οι τέσσερις εποχές του Νίκου Κούνδουρου, (δοκίμιο), Γαβριηλίδης 2014

* Καμύ, (δοκίμιο - συλλογικό), Καστανιώτης 2014

* Οι εχθροί και οι φίλοι μου, Γαβριηλίδης 2014